Казанда дөньяда ак барсларны саклау буенча конференция башланды
14 мартта Казанда «Дөньяда ак барсны өйрәнү һәм саклау. Көчләрне берләштерү» халыкара конференциясе башланды. Чараны Татарстан Республикасы Хөкүмәте, «Ирбис» ак барсны өйрәнү һәм саклау үзәге» төбәкара ассоциациясе һәм Россия Табигать министрлыгы оештыра.
Казан конференциясенең уникальлеге шунда ки, Россиядә беренче тапкыр ак барс ареалының барлык 12 иленең көчләрен берләштерү һәм бу төрне киләчәк буыннар өчен саклап калу өчен җыелды. Казанга Әфганстан, Бутан, Кытай, Һиндстан, Казахстан, Кыргызстан, Монголия, Непал, Пакыстан, Россия, Таҗикстан һәм Үзбәкстаннан фәнни җәмәгатьчелек вәкилләре килде.
«Хакимият, бизнес, җәмгыять һәм фән диалогы һәрвакыт конструктив эшкә алып бара, һәм бу чарада бөтен эш ак барсны саклауга юнәлдереләчәк. Татарстан «Экология» илкүләм проекты кысаларында ак барсны саклау программасын биотөрлелекне саклау федераль программасына кертү инициаторы булды. Ак барс республикабызның символы, ул шулай ук барлык төрки телле халыкларның тотем хайваны булып тора, һәм безнең бурыч, киләчәк буын буларак, аны саклап калу», – диде Татарстан Республикасы экология һәм табигать ресурслары министры Александр Шадриков.
«Ак барс Азия төбәге илләрен берләштерә – бу БРИКС һәм ШОС илләре. Әлеге конференция кысаларында без бу сирәк һәм матур хайван төрен саклап калу буенча көчләрне берләштерәчәк Казан декларациясен кабул итәргә планлаштырабыз. Хәзер ак барс Россиянең берничә төбәгендә генә яши – Таулы Алтай, Бурятия, Красноярск крае. Ил территориясендә ул күбрәк булсын өчен безгә барысын да эшләргә кирәк», – дип сөйләде «Ирбис» ак барсны өйрәнү һәм саклау үзәге» төбәкара ассоциациясенең Күзәтчелек советы рәисе Али Узденов.
«Ак барс табигатьне саклау дипломатиясенең квинтэссенциясе булды. Бу сирәк мәче безгә илләрне, шәһәрләрне, дәүләт башлыкларын бәйләргә һәм барлык якларга кирәкле карарларга ирешергә мөмкинлек бирә», – дип билгеләде Россия Табигать министрлыгының Махсус саклана торган табигый территорияләрне үстерү өлкәсендә дәүләт сәясәте һәм җайга салу департаменты директоры Ирина Маканова.
Ак барс – тауларда тереклек итүче бик сирәк хайван. Кеше тарафыннан ясалган басым, азык базасы булмау, браконьерлык, файдалы казылмалар эшкәртү һәм башка факторлар ак барслар санын сизелерлек киметкән. 10 ел элек экспертлар бәяләве буенча Россиядә нибары 10-15 баш кына яшәгән. Бүгенге көнгә «Ирбис» ассоциациясе тарафыннан 2024 елда Табигать ресурслары министрлыгы һәм Экология федерациясе ярдәмендә үткәрелгән беренче Бөтенроссия ак барсларны исәпкә алу йомгаклары буенча галимнәр ил территориясендә 87 барсны теркәгән. Сакланган һәм торгызылган төбәкләрдә ак барсның уңай образын булдыру буенча җирле халык белән зур эш алып барыла.
Конференция Казанда 14-15 мартта дәвам итәчәк, анда Россиянең 12 иленнән һәм 11 төбәгеннән – Мәскәү, Алтай Республикасы, Тыва Республикасы, Иркутск өлкәсе, Пермь крае, Красноярск крае, Бурятия Республикасы, Хакасия Республикасы, Новосибирск өлкәсе, Ростов өлкәсе, Татарстан Республикасыннан 180 кеше катнаша.