Александр Шадриков: «Татарстан күп тапкырлар Идел дәрәҗәсен саклап калу өчен су ресурсларын максималь экономияләү яклы булды»
Бүген Россия Президентының туры линиясе белән берләштерелгән зур еллык матбугат конференциясендә Куйбышев сусаклагычының саегу мәсьәләсе яңгырады.
«Бу хәл булмас дип ышанам. Энергетиклар һәм түбән агымдагы башка су кулланучылар арасында мәнфәгатьләр низагы бар. Идел каскадыннан, электр станциясеннән электр энергиясе күләме сәнәгать һәм коммуналь хуҗалык мәнфәгатьләрен тәэмин итүгә җитәрлек булсын өчен, энергетиклар югары дәрәҗәдә тотарга тели. Ә башка су кулланучылар түбән агымнарда елганың тулырак булуын телиләр. Диңгезчеләр, әлбәттә, судно хуҗалары фарватерның тәэмин ителүен һәм аның тирәнрәк булуын телиләр. Бу сораулар билгеле.
Ышаныгыз, хөкүмәт моның өстендә эшли һәм аны туры һәм образлы мәгънәдә дә ташламас. Ләкин, әлбәттә, проблема бар. Мин килешәм», – дип ассызыклады дәүләт башлыгы.
Татарстан Республикасы экология һәм табигать ресурслары министры Александр Шадриков билгеләп үткәнчә, Татарстан күп тапкырлар Иделнең, су биоресурсларының дәрәҗәсен саклау һәм торгызу мәсьәләсе буенча чыгыш ясады, гидроузеллар аша су ташлауны киметергә, шулай ук су ресурсларын куллануда максималь экономияләргә чакырды.
«Бу елның җәйге чорында республика биш субъект (Татарстан, Марий Эл, Чувашия, Ульяновск һәм Самара өлкәләре) исеменнән су ресурсларын экономияләү һәм Иделдәге су дәрәҗәсен торгызу максатларында Жигулев һәм Волгоград гидроузеллары аша ташлау чыгымнарын киметү тәкъдиме белән чыгыш ясады. Без су ресурсларын куллануга максималь экономия белән якын килергә, аларны куллану кагыйдәләрен төгәл үтәргә кирәклеге турында сөйлибез. Сусаклагычның дәрәҗәсе – бу шулай ук судно йөрү, эчке туризм, Владимир Владимирович Путин күп тапкырлар сөйләгән Бөек Идел юлын үстерү.
Без моның белән шөгыльләнергә тиеш. Максималь экономия белән без барлык гидроузелларны да эшләтеп җибәрергә тиеш, чөнки Куйбышев сусаклагычын киләсе язгы ташу вакытында тутырырга кирәк», – дип ассызыклады Александр Шадриков.
Татарстан тәкъдимнәре белән хатлар Росводресурсыга, РФ Табигать министрлыгына, Россия Хөкүмәтенә җибәрелде, дип билгеләп үтте табигатьне саклау ведомствосы башлыгы.
Исегезгә төшерәбез, җәен суның тирәнлеге кимегәндә су ресурсларына кытлык белән бәйле рәвештә, Идел-Кама каскады сусаклагычларына түбән агым (Росгидромет мәгълүматлары буенча, Идел-Кама каскады сусаклагычларына гомуми агым майда 55% норма, июньдә 56% норма, июльдә 66% норма, августта 77% норма тәшкил иткән), су чыгымы күләме Куйбышев сусаклагычының гидроузелы җәйге чорда агымның зурлыгыннан артык булган, бу башка елларга карата сулык дәрәҗәсенең шактый түбән төшүенә китергән.
Татарстан Республикасы ай саен уза торган МРГ утырышларында Куйбышев сусаклагычы гидроузелы аша чыгымнарны киметү тәкъдиме белән берничә тапкыр чыгыш ясады. Шул ук вакытта, Әстерхан өлкәсенең хуҗалык-эчү билгеләнешендәге су корылмалары эшен тәэмин итү өчен җәйге чорда 5000 куб.м/с. күләмендә су чыгымнары кирәк. Бу чыгым җәй айларында Куйбышев сусаклагычы ресурслары хисабына тәэмин ителгән. Шул ук вакытта сусаклагычка июль-август айларында су агымы 4 000 куб.м/с тәшкил итә.
Экология министрлыгы моны хәл итү буенча үз тәкъдимнәрен күп тапкырлар әйтте. Бу – Идел-Кама каскады сусаклагычларының ташландык чыгымнарын киметү һәм су басу чорында нормаль терәк дәрәҗәсенә (53 мБС) кадәр тутыру, Куйбышев, Саратов һәм Волгоград сусаклагычларының су ресурсларын куллану кагыйдәләрен эшләп бетерү һәм раслау, җәйге чорда су ресурсларын туплау мөмкинлеге өчен түбән басымлы гидроузеллар (сусаклагычлар) төзү, шулай ук су ресурсларын арттыру Идел-Кама каскадының көйләү сыйдырышлылыгын Түбән Кама сусаклагычы дәрәҗәсен 64,0 М БС билгесенә кадәр күтәрү юлы белән дә.