Владимир Путин: «Байкал һәм Иделне дә кертеп, уникаль су объектларын савыктыруны дәвам итәчәкбез, ә урта сроклы перспективада бу эшне Дон, Кама, Иртыш, Урал, Терек, Волхов һәм Нева, Ильмень күле кебек сулыкларга да таратачакбыз»
Александр Шадриков билгеләгәнчә: «Бүген Россия Президенты Владимир Владимирович Путин сөйләгән су объектларын савыктыру программасы - безнең барыбызга да кирәкле һәм мөһим проект. Безнең Республика шулай ук «Кама елгасын савыктыру» федераль проектын булдыру инициативасы белән чыкты.
Татарстан Пермь крае белән берлектә «Кама елгасын савыктыру» федераль проектын булдыру зарурлыгының инициаторы булып тора. Бу инициативаны караганда, Россия Федерациясе Хөкүмәте Су объектларын савыктыру программасын киңәйтү турында карар кабул итте, аңа Кама елгасы да керәчәк
Исегезгә төшерәбез, Кама, шул исәптән Түбән Кама сусаклагычы, Татарстан Республикасының төньяк-көнчыгышында урнашкан һәм республика халкының өчтән бере хуҗалык-эчә торган су белән тәэмин итү өчен елганың өске суын куллана.
Татарстан Республикасы территориясендә, Россиянең барлык субъектлары кебек үк, су объектларының пычрануының төп сәбәпләре – чистарту корылмаларының агынты сулары.
Программа чистарту корылмаларын яңартырга, реконструкцияләргә һәм төзергә мөмкинлек бирәчәк, бу, әлбәттә, агынты суларның сыйфатын яхшыртуда чагылыш табарга тиеш.
Татарстан экология министры Александр Шадриков билгеләп үткәнчә, агросәнәгать комплексы объектларыннан диффуз агымнары проблемасы – аны чишү фән җәлеп итүне таләп итә торган кискен мәсьәлә. 2021 ел ахырында ук Министрлык «Татарстан Республикасы елгаларының һәм сулыкларының экологик торышын яхшырту» пилот фәнни-тикшеренү проектын башлап җибәрде.
Россия Хөкүмәте вице-премьеры Дмитрий Николаевич Чернышенко алып барган Татарстанның социаль-икътисади проектлар исемлегендә, шулай ук Россия Дәүләт хезмәтләре сайтында сораштыру нәтиҗәләре буенча, республиканың игълан ителгән җиде проектыннан әлеге проект беренче урынны алды, ул аны халык өчен экологик яктан гына түгел, ә югары социаль әһәмияткә ия булуын да күрсәтә.
Проект - күп этаплы проект, 2022 елда, волонтерларны җәлеп итеп, Рус география җәмгыяте көче белән Казансу елгасында беренче этап уздырылды инде. Елгага зыян китерә торган 750 нокта ачыкланган. Быел Рус география җәмгыяте Казансу елгасында аны чистарту буенча эшне дәвам итәргә ниятли. Әлеге проект бөтен ил буенча таратылачак, чөнки ачыкланган проблемалар Россиянең күп кенә сулыкларына хас. Проект «Ышанычлы партнер – экология» Бөтенроссия конкурсының «Иң яхшы перспектив проект һәм эшләнмә» номинациясендә диплом алган инде
Кама елгасы турында конкрет сөйләсәк, бу су объектына 50% пычрану шулай ук аграр һәм индустриаль үзләштерелгән су җыю территорияләрендә формалаша торган оешмаган агым белән бергә килә. Проблема арта, чөнки бу агым гадәттә контрольдә тотылмый һәм көйләнми.
Диффуз агымын бетерү буенча чараларның берсе-яр буенда су саклаучы урман үсентеләрен булдыру, алар диффуз агымы белән килгән пычрануларны тоткарлаячак.
Федераль проектны эшләгәндә күрсәтелгән барлык проблемаларны хәл итүнең мөһимлеген исәпкә алып, республика чистарту корылмаларын төзү һәм реконструкцияләү баткан һәм ташландык йөзү чараларын күтәрү һәм утильләштерү чараларын, шулай ук яр буенда су саклаучы урман үсентеләрен булдыруны тәкъдим иттелде.
Яңа федераль проектны тормышка ашыру «Экология» илкүләм проектының «Иделне савыктыру» федераль проекты тәҗрибәсенә нигезләнергә мөмкин.