Александр Шадриков республикада «Экология» илкүләм проектын гамәлгә ашыруның арадаш нәтиҗәләрен ясады
Бүген «Татмедиа»да Татарстанның экология һәм табигать ресурслары министры Александр Шадриков катнашында матбугат конференциясе узды.
Ведомство башлыгы үз чыгышын Татарстанда чистарту системалары эше темасыннан башлап җибәрде. Исегезгә төшерәбез, республика предприятиеләреннән агып җыела торган суларның сыйфатын яхшырту зарурилыгы республика башлыгы Рөстәм Миңнеханов белән онлайн-киңәшмә кысаларында РФ Президенты Владимир Путин тарафыннан билгеләнде.
«Пычранган ташландык суларны киметүгә бәйле мәсьәләләрне хәл итүгә федераль һәм төбәк хакимиятләре ягыннан да игътибар бирелә. Шулай итеп, 2014 елдан башлап, «Экология» илкүләм проекты ашырыла башлаганчыга кадәр үк, Татарстанның торак пунктларында төбәк бюджет акчалары хисабына су агызу системаларын модернизацияләү буенча төбәк программасы тормышка ашырыла. Әлеге программа 12 биологик чистарту корылмасын, 27 насос станциясен һәм 40 км артык канализация челтәрен капиталь ремонтларга мөмкинлек бирде. Башкарылган эшләр нәтиҗәсендә республиканың 28 муниципаль районында санитар-гигиена һәм экологик хәл яхшырды. Финанслауның гомуми күләме 1 млрд. 200 млн. сум тәшкил итте, шул исәптән агымдагы елда – 167 млн.сум», – дип билгеләп үтте Александр Шадриков. Республикада хәзер барлыгы 181 чистарту корылмасы эшли, дип өстәде министр.
Су агызу системаларын төзү һәм реконструкцияләү өчен «Экология» илкүләм проектының «Иделне савыктыру» федераль проектындагы бер юнәлеш билгеләнгән. 2024 ел ахырына кадәр Татарстанда 22 чистарту корылмасы төзү күздә тотыла, хәзерге вакытта 12 объект буенча эш алып барыла. Татарстанда федераль проектны гамәлгә ашыруга каралган 12,2 млрд. сум шулай ук Түбән Кама сусаклагычындагы күл нефте ятмасының эшләмәүче торбаүткәргечләрен күтәрүгә, Казан шәһәренең биологик чистарту корылмаларының ләм кырларын рекультивацияләүгә, су төбенә киткән 21 судноны күтәрүгә һәм утильләштерүгә юнәлдереләчәк.
Александр Шадриков хәбәр иткәнчә, агымдагы елда «Чиста су» программасы буенча планлаштырылган объектларга проект-смета документациясе эшләнелә. 2024 елга кадәр Татарстанда 11 су белән тәэмин итү объекты төзеләчәк (реконструкцияләнәчәк).
Татарстан Республикасында «Уникаль су объектларын саклау» федераль проектын гамәлгә ашыру 2021 елдан Лаеш районындагы 2 объекттан башлана – Державино авылындагы буаны һәм Никольское авылы янындагы Мишә елгасының уң кушылдыгын чистарту эшләре башкарылачак. Эшләрне башкаруның гомуми суммасы – 118,1 млн. сум. «Үз чиратында, проектны гамәлгә ашыруда
волонтерлар ярдәм итә. Узган ел 55 мең кешене җәлеп итеп, 1000 километрга якын яр һәм су объектлары акваториясе чистартылды. 2020 елда санитар-эпидемиологик хәл аркасында чистарту эшләре 1 июньнән генә башланган иде. Шуңа да карамастан, 800 км яр буе полосалары тәртипкә китерелде, эшләрдә 40 мең кеше катнашты», – дип хәбәр итте спикер.
«Чиста ил» проекты буенча гамәлгә ашырыла торган объектларда барган эшләрне экологлар онлайн режимында күзәтә. Шәмәрдән авылында һәм Прости авылы янындагы рекультивацияләнә торган чүплектә веб-камералар урнаштырылган. Мисал өчен, хәзерге вакытта 1 нче объектта (Саба районы) уңдырышлы кара туфрак белән җир салына, атланмалы каналлар куела, 2 нче урында (Түбән Кама районы) шиннар, покрышкалар чыгарыла, аларны махсус оешмаларга утильләштерүгә тапшыралар, дип хәбәр итте министр. Минзәлә шәһәрендәге объект буенча аукцион документациясен әзерләү бара – чүплекне рекультивацияләү 570 мең кешенең яшәү шартларын яхшыртырга мөмкинлек бирәчәк. Моннан тыш, «Чиста ил»гә кертү өчен 3 объект буенча гаризалар җибәрелгән – Казан шәһәрендә Самосырово каты коммуналь калдыклар полигонының 2 һәм 3 картларын, Тукай районының Кече Шилнә торак пунктында санкцияләнмәгән чүплекне һәм Саба районында пычранган җирләрне рекультивацияләү.
Агымдагы елда урманнарны саклау буенча планлаштырылган эшләр ТР Урман хуҗалыгы министрлыгы тарафыннан тулысынча төгәлләнгән. Әлеге чараларны гамәлгә ашыру өчен федераль үзәк тарафыннан 198 млн. сумга якын акча бүлеп бирелде.
Моннан тыш, Татарстанга «Каты коммуналь калдыклар белән эш итүнең комплекслы системасы» проекты кысаларында каты коммуналь калдыклар белән эш итү өлкәсендә төбәк операторларының өзлексез эшенә бәйле чараларны гамәлгә ашыру өчен 234 млн сум бүлеп бирелде. «Биологик төрлелекне саклау һәм экологик туризмны үстерү» кысаларында Татарстан Республикасында «Ак Барс» песиләренең сирәк төрләрен өйрәнү үзәген оештыру мәсьәләсе карала.